(Braced Cut) | انتخابی هوشمندانه برای محیطهای شهری
روش مهار متقابل یا Braced Cut یکی از گزینههای ایمن و مؤثر در پایدارسازی گودهای شهری است، خصوصاً زمانی که به دلایل فنی یا وجود معارض در اطراف گود، استفاده از روشهای «دوخت به پشت» مانند نیلینگ یا انکراژ ممکن نباشد.
مطابق بند 3-4-1 نظامنامه گودبرداری و سازه نگهبان، در این روش با استفاده از مهارهای افقی، مورب و قائم مانند شمع، سپری یا دیوار دیافراگمی، فشار جانبی خاک کنترل شده و پایداری جدارهها تضمین میشود.
مزایای روش مهار متقابل در پایدارسازی گود
- کنترل دقیق تغییرشکل دیوارهها در حین خاکبرداری
- مناسب برای گودبرداری در محیطهای شهری پرتراکم
- عملکرد مؤثر در گودهای با عرض کم و محدودیت فضا
- عدم نیاز به ورود به زمینهای مجاور (ایدهآل برای کار در محدودههای تنگ)
- قابلیت انطباق با سیستمهای زهکشی و آببندی
- امکان بازیافت مصالح فلزی مانند مهارها پس از اجرای سازه
- انعطافپذیری بالا در تغییر و اصلاح طرح در حین یا پس از اجرا
- کارایی مستقل از جنس خاک (قابل اجرا در خاکهای مختلف)
معایب روش مهار متقابل
- غیراقتصادی بودن در گودهای پهن یا بسیار عمیق
- اشغال فضای داخلی گود که موجب محدودیت در اجرای سازه اصلی میشود
- سرعت اجرای پایینتر نسبت به سایر روشها
- محدودیت اجرا در سایتهای با دسترسی دشوار یا فضاهای تنگ
- چالش در حفظ کیفیت آببندی به دلیل تداخل سازهها
- اجرای پیچیده در پروژههای با هندسه نامنظم یا گوشههای خاص
- عدم امکان افزایش عمق گود در میانه یا پایان پروژه
- نیاز به تجهیزات سنگین و تخصصی برای نصب مهارها
- وابستگی شدید به تیم اجرایی مجرب و کنترل کیفی دقیق در محل، بهویژه برای اتصالات
مهار متقابل، راهکاری فنی در شرایط خاص
روش مهار متقابل زمانی بهکار گرفته میشود که استفاده از سایر روشهای پایدارسازی مانند نیلینگ، انکراژ یا خرپایی به دلیل وجود معارض، کمعرض بودن گود، یا محدودیت اجرایی امکانپذیر نباشد.
اگرچه این روش در گودهای بزرگ بهصرفه نیست، اما در پروژههای شهری کوچک یا متوسط، بهخصوص در نزدیکی ساختمانهای موجود، راهکاری مطمئن، ایمن و فنی برای مهار خاک و جلوگیری از ریزش گود محسوب میشود.